استفاده از اسامی بیگانه در نام شرکت

استفاده از اسامی بیگانه در نام شرکت مجاز است یا خیر ؟ این سوال را بارها و بارها از سوی متقاضیان ثبت شرکت شنیده ام و در این مقاله بر آن شدم که قوانین را در این خصوص توضیح دهم

در ادبیات امروزۀ ایران، بعضی از اسامی و عبارت­های خارجی خیلی زیاد و گسترده مورد استفاده قرار گرفته، به طوری که همۀ مردم و اداره­ها و مراجع مختلف از اونها استفاده میکنن؛ برای مثال میتونیم به کلمه ­هایی مثل تلفن، صندل، فلش، موکت، ویتامین، ایده، بیسکوئیت، اسکناس، آلرژی، کنترل، ترافیک، استاندارد، موزه، صابون، سالن، روبان، ویلا، کامپیوتر، انفورماتیک، رادیاتور، سس، کنسرو، کنکور، پرشیا، ماشین، سماور، شوفاژ، دلتا، پاساژ، تابلو، تیراژ، ادکلن، تیراژ، اکران، بالکن و … اشاره کنیم. طبق قانون (آیین نامۀ ممنوعیت بکارگیری اسامی، عناوین و اصطلاحات بیگانه)، اون دسته از کلمه ­های عربی و یا کلمه ­هایی که از قدیم وارد زبان فارسی شدن و امروزه رواج دارن و جزئی از زبان فارسی به حساب میان، و یا کلمه ­ها و اصطلاحات عربی که از متن­ها و فرهنگ اسلامی به زبان فارسی راه پیدا کردن، اگر با بافت زبان فارسی تناسب داشته باشن، کلمۀ خارجی به حساب نمیان، و میشه از اونها به عنوان اسم شرکت استفاده کرد.

بعضی وقتها شرکت­هایی که از این دسته از کلمه ­ها به عنوان نام شرکت و یا برای تغییر نام شرکت استفاده کرده­اند، در اداره­های ثبت به مشکل برمی­خورن؛ برای مثال شرکتی با اسم پرشیا ایده گستر تجارت و فعالیت کرده ولی موقع تغییر نام، ادارۀ ثبت بدون مستند قانونی، اون شرکت رو مجبور میکنه که کلمۀ پرشیا رو از اسم شرکت حذف کنه، که این باعث میشه حقوق مادی و معنوی شرکت آسیب جدی ببینه.

در استفاده از اسامی بیگانه در نام شرکت ، سوالی دارید؟

از طرف دیگه فرهنگستان زبان و ادب فارسی، هنوز خیلی از اسم­ها و کلمه­های تخصصی خارجی که در زمینه­های اقتصادی، بازرگانی، اجتماعی و پزشکی استفاده میشن رو، با کلمه­های فارسی معادل سازی نکرده؛ و با وجود صرف هزینه­های زیاد و استفاده از اساتید مختلف در فرهنگستان زبان و ادب فارسی باز هم جایگزینی اسامی خارجی با اسامی و کلمه­های فارسی خیلی کندو آروم انجام میشه، که این کندی و تأخیر باعث میشه تا اسامی و اصطلاحات خارجی سال­ها در ایران استفاده بشن، و بعد از اینکه این کلمه­ها و اصطلاحات خارجی رواج پیدا میکنن، فرهنگستان تازه به فکر معادل­سازی، اون هم به صورت غیرتخصصی، میوفته.

چگونگی استفاده از اسامی مشارکتی خارجی

• این درسته که متقاضیان ثبت شرکت باید از اسم­های ایرانی برای شرکتشون استفاده کنن، ولی بعضی وقتا هم پیش میاد که شرکت­های تجاری تصمیم میگیرن که برای انجام معاملات بین­المللی  و یا صادرات و واردات کالا و خدماتشون، از نام­های خارجی استفاده کنن؛ سوابقی که وجود داره نشون میده که به علت دخالت سایر دستگاه­ها، اداره­های ثبت دربارۀ این موضوع خیلی سخت گیری میکنن. به هر حال اگر در شرکت سهامدار خارجی وجود داشته باشه، میشه از اسامی خارجی استفاده کرد.
• طبق قانون لازم نیست که محصولات خارجی که اسم خاص دارن، اسم خودشونو به فارسی تبدیل بکنن، همینطور مؤسساتی هم که این محصولات رو عرضه میکنن، میتونن اسمشون رو تغییر ندن، بنابراین میشه گفت که ادارات ثبت صلاحیت این رو ندارن که این اشخاص حقوقی رو مجبور به تغییر نام کنن.
• همینطور در مصوبۀ هیئت وزیران، اینجوری پیش بینی شده که شرکت­هایی که سرمایه­ گذار خارجی دارن میتونن از اسامی خارجی استفاده کنن، در تبصرۀ این آیین نامه اومده که:
• مؤسسه­هایی که در کشورهای دیگه محصولاتی با یک نام تجاری خاص تولید میکنن، اگر در ایران سرمایه­گذاری کنن، میتونن برای ثبت شرکت سرمایه­پذیر و عرضۀ محصولات تولید شده در ایران، با رعایت قوانین و مقررات مربوطه) از اسم شرکت خارجی سرمایه­گذار و نام تجاری خاص اون محصولات استفاده کنن.

هر شرکت خارجی میتونه شعبه­ها و نمایندگی­هاشو با نام خودش ــ همون نام شرکت اصلی خارجی ــ به ثبت برسونه، بنابراین برای جذب سرمایه­گذار خارجی و بهبود فضای کسب و کار نباید در زمان تأیید نام، دربارۀ این موضوع مانعی به وجود بیاد.

با توجه به اون چیزایی که تا حالا گفته شد، و عضویت ایران در معاهده­های مختلف مثل معاهدۀ پاریس و سازمان مالکیت معنوی (وایپو)، و در خواست عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی، و با توجه به استاندارد سازی نحوۀ شروع کسب و کار، این دسته از محدودیت­های غیرتخصصی برای تعیین نام و انتخاب اسم­های خارجی، باعث آسیب رسیدن به تجارت و اقتصاد مقاومتی میشه، و از بهبود فضای کسب و کار جلوگیری میکنه.

رفع محدودیت­های تعیین نام، مطابق قوانین بهبود فضای کار

1. چاپگرها و متون بلکه روزنامه و مجله در ستون و سطرآنچنان که لازم است
2. شرایط فعلی تکنولوژی مورد نیاز و کاربردهای متنوع
3. با هدف بهبود ابزارهای کاربردی می باشد

یکی از هدف­های اساسی برای اجرای سیاست­هایی که از طرف رهبر انقلاب در اصل 44 قانون اساسی در نظر گرفته شده، از بین بردن موانع و مشکلاتیه که برای انجام فعالیت­های اقتصادی و تجاری وجود داره، رفع این موانع باعث میشه که انجام این نوع فعالیت­ها آسون­تر انجام بشه. برای همین طبق قوانین مربوط به خروج غیر تورمی از رکود، و با توجه به قانون برنامۀ پنجم توسعۀ اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، ایجاد هر نوع محدودیت برای کسب و کارها ممنوع شده، ولی با توجه به آمار بالای رد درخواست­­های مربوط به اسم شرکت­ها به علت مقررات مربوط به فرهنگستان زبان و ادب فارسی، در مرحلۀ اول باید حذف این نوع مقررات از امور تجاری و اقتصادی برای مراجع قانون­گذار در اولویت قرار بگیره.

در مورد اون دسته از اسم­هایی که باید از چند دستگاه مختلف مجوز بگیرن، نحوۀ انجام کار به این صورته که، دستگاه اصلی، وظیفه داره که امور مربوطه رو هماهنگ کنه، و مجوز رو تکمیل و صادر کنه. دستگاه اصلی باید به صورت واقعی و یا در فضای مجازی با بقیۀ دستگاه­ها هماهنگ باشه و با اونا ارتباط داشته باشه، تا بتونه هم مجوزها رو به صورت هم زمان صادر کنه و هم از بازۀ زمانی که هیأت (مقررات زدایی و تسهیل صدور مجوزهای کسب و کار)، برای صدور مجوز پیش بینی کرده، تجاوز نکنه.

برخی از اسامی که قبل از ثبت نیاز به مجوز دارند

طبق قوانین مربوط به تعیین نام شرکت­های تجاری، فقط بعضی از اسم­های درخواستی متقاضیان قبل از ثبت باید از دستگاه­های اجرایی مجوز بگیرن. در بخشنامه­ای که از طرف ادارۀ کل ثبت شرکت­ها و مؤسسات غیرتجاری فرستاده شده، اون دسته از اسم­هایی که قبل از ثبت به مجوز احتیاج دارن، مشخص شده؛ که بعضی از اونها عبارتن از:

 اسامی و عنوان­ های مربوط به امور پولی و بانکی

مثل: بانک­ها و مؤسسات اعتباری، صرافی­ها، لیزینگ­ها، تعاونی­های اعتباری و صندوق­های قرض الحسنه، که اینها نیاز به مجوز از بانک مرکزی دارن.

اسمی و عنوان­های بیمه­ ای

مثل: بیمه، خدمات بیمه و کارگزاری بیمه، که باید از بیمۀ مرکزی مجوز بگیرن.

اسامی و عناوین بورس

مثل: نهادهای مالی کارگزاران، معامله­گران، بازارگردانان، مشاوران سرمایه­گذاری مؤسسۀ رتبه بندی، صندوق سرمایه­گذاری، شرکت­های سرمایه­گذاری بورسی، پردازش اطلاعات مالی، تأمین سرمایه و صندوق بازنشستگی، که همۀ اینها نیاز به مجوز از سازمان بورس دارن. البته برای استفاده از هر نوع عنوان (سرمایه گذاری ترکیبی) در اسم شرکت، احتیاجی به مجوز سازمان بورس اوراق بهادار نیست، و فقط برای استفاده از عنوان (سرمایه گذاری مطلق) و یا (سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار) به اخذ مجوز از این سازمان احتیاجه؛ بنابراین برای سرمایه گذاری ساختمانی، سرمایه گذاری پروژۀ عمرانی و … نیازی به اخذ مجوز از سازمان بورس نیست.

در مورد تعاونی سهامی عام باید هم از ادارات تعاونی و هم از سازمان بورس اوراق بهادار مجوز گرفت، و برای تعاونی اعتباری باید هم از ادارات تعاونی و هم از بانک مرکزی مجوز گرفت.

 اسامی و عنوان­ هایی به شکل تعاونی

مثل: تعاونی مسکن، مصرف، تولید، خدماتی و کشاورزی، که برای موارد نیاز به اخذ مجوز از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعیه.

و بقیۀ مواردی که در قانون پیش بینی شده.